„მომეცით ცარიელი მუზეუმი და მე გავავსებ მას შედევრებით“
პაბლო პიკასო
ხელოვნებას არ გააჩნია დრო და საზღვრები. ის რთული და ძნელად ასახსნელი მოვლენაა. მასთან მხოლოდ ემოცია გვაკავშირებს. სუნთქვა გვეკვრის, როდესაც ვცდილობთ, გონებით ჩავწვდეთ და მივუახლოვდეთ გენიოსების მიერ დანახულ სამყაროს.
დღევანდელ ბლოგ-პოსტში, ბ-ონ ზაზა ავალიანზე ვისაუბრებ, რომელმაც დასაკეცი დანების შექმნას დაუდო დასაბამი. ის ხელნაკეთი დანების ცნობილი ოსტატი გახლდათ. თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ფენომენი ზაზა ავალიანი, გვიჩვენებს, რა შეუძლია ნიჭიერ ადამიანს, თუ რკინის ნებისყოფა აქვს.
ბ-ონ ზაზას, ბევრი გატაცებები ჰქონდა, თუმცა ყველაზე მეტად ლითონის მხატვრულმა დამუშავებამ დააინტერესა. დიახ, ეს არის ადამიანი, რომელმაც, ჰობი პროფესიად აქცია.
გრავირება შესრულებულია ოსტატ გელა ხუციშვილის მიერ
ყველაფერი კი 20 წლის წინ, ერთ ჩვეულებრივ თბილისურ ბინაში დაიწყო. მთავარი ის არის, რომ მარტივი საშუალებებით, რამდენიმე დაზგით და ერთი ბურღის მეშვეობით, დაიწყო ხელოვნების ნიმუშების შექმნა. თავდაპირველად დაუკეცავ სანადირო დანებს, შემდეგ კი მაღალი ოსტატობით შესრულებულ, უნიკალურ საკეც დანებს ამზადებდა.
ის ყოველთვის ფუნქციურ დასაკეც დანებს ანიჭებდა უპირატესობას. ალბათ ამან განაპირობა და მისცა ბიძგი, შეექმნა დასაკეცი დანის ფიქსირებული მდგომარეობიდან მოხსნის უნიკალური ჩაკეტვის სისტემა, რომელსაც მსოფლიოში ანალოგი არ გააჩნია. მისი გამოგონება - უფრო დიდი ზომის პირი ჩაკეცილიყო ტარში, სადაც ტარის უკანა მხარეს არსებული მექანიზმი, აღარ უშლიდა ხელს, მართლაც უნიკალურია. რამდენადაც ამოცანა ძნელია, იმდენად უფრო აღაფრთოვანებს იგი მას!
დარწმუნებული ვარ, ლეგიტიმური კითხვებიც გაგიჩნდებათ, როგორიცაა: იყო კი ზაზა ავალიანი მჭედელი? არა ის არ გახლდათ მჭედელი. თუმცა ამას ხელი არ შეუშლია, შეექმნა ფასდაუდებელი ნამუშევრები. ყოველი დანა ერთ ეგზემპლარად მზადდებოდა და არასოდეს მეორდებოდა. „Summa tulisse juvat” - უმაღლესის ზიდვა საამურია.
ბ-ნი ზაზა იყენებდა, როგორც მზა ფოლადის მასალებს, ასევე სამჭედლოში გამოჭედილ ან ღუმელში ჩამოსხმულ ფოლადის, ბულატისა და დამასკოს ფირფიტებს. რაც შეეხება დანის ტარს, ის მზადდებოდა ნატურალური მასალებით, როგორიცაა: ძვირფასი ხის მერქანი, შინაური და გარეული ცხოველის რქები, თუ სხვადასხვა ეგზოტიკური მასალები.
ყველა ადამიანს აქვს, აუხდენელი ოცნებები, რა თქმა უნდა, ბ-ონ ზაზასაც ჰქონდა ერთი ასეთიც. მას სურდა, საქართველოს შეიარაღებულ ძალები, აღჭურვილიყო, საქართველოში აწყობილი და დამზადებული სამხედრო დანით. სამწუხაროდ ამის განხორციელება ვეღარ შეძლო. მოულოდნელად დასრულდა შრომისა და ბრძოლის ერთი ეპოპეაც.
გრავირება შესრულებულია ოსტატ გელა ხუციშვილის მიერ
ოსტატ-მეიარაღის ზაზა ავალიანის ნამუშევრები, ინახება იარაღის მოყვარულთა კერძო კოლექციებში, როგორც საქართველოში, ასევე საზღვრებს გარეთ და რაც მთავარია, მასზე კოლექციონერები ნადირობენ.
