დანის შეძენისას მნიშვნელოვანია, ვიცოდეთ თუ რისთვის ვყიდულობთ: სალაშქროდ, სანადიროდ, სათევზაოთ თუ უბრალოდ სილამაზისთვის? ამისთვის კი საჭიროა, საბაზისო ცოდნა გვქონდეს თუ, რომელი ფოლადია გამოყენებული ცივი-იარაღის დასამზადებლად. ფოლადი იყოფა სხვადასხვა ჯგუფებათ, განსხვავდებიან ქიმიური შემადგენლობით და თვისებებით. ზუსტად ამ საკითხებზე ვისაუბრებთ დღევანდელ ბლოგ-პოსტსი.
თანამედროვე იაპონური ფოლადი
VG სერიაში მრავალი სახეობაა გაერთიანებული, თუმცა ყველაზე გავრცელებულიVG-10 (V-Gold №10) გახლავთ. ეს არის მაღალნახშირბადიანი ფოლადი. გამოირჩევა, კორიზიის მიმართ მდგრადობით. შექმნილია სპეციალურად დანის ინდუსტრიისთვის. VG-10-ს, კომპანია Takefu Special Steel Co.Ltd. ამზადებს. აღნიშნულ ფოლადს, ისეთი წამყვანი ბრენდები იყენებენ, როგორიცაა: Mikadzo, Tojiro, Kasumi, Spyderco, Camillus, Fällkniven და ა.შ.
Spyderco Endura by Santa Fe Stoneworks ($399.95)
VG-10-ის შემადგენლობა: ნახშირბადი (C) 0.95-1.05%; ქრომი (Cr) 14.50-15.50%; კობალტი (Co) 1.30-1.50%; ვანადიუმი (V) 0.50%; მოლიბდენი (Mo) 0.90-1.20%.
სერია AUS-ში ყველაზე გავრცელებული, AUS-8 და AUS-10 გახლავთ. მოდით სათითაოდ განვიხილოთ.
AUS-8 - ეს არის, ერთ-ერთი ყველაზე მოთხოვნადი ფოლადის სახეობა. მას, იაპონური კომპანია Aichi Steel Works აწარმოებს. პოპულარულობა, ხელმისაწვდომობამ და დამუშავების სიმარტივემ მოუტანა. გამოირჩევა, კორიზიის მიმართ მდგრადობით, მისი მოვლა საკმაოდ იოლია. AUS-8 -ის ანალოგებია, რუსული ფოლადი 75Х16МФ, 95Х18 და 440.
Ontario RAT Model 1 ($41.95)
AUS-8-ის შემადგენლობა: ნახშირბადი (C) - 0,80%, ქრომი (Cr) – 14,5%, სილიციუმი (Si) – 0,60%, მანგანუმი (Mn) - 0,40%, ვანადიუმი (V) – 0,30%, მოლიბდენი (Мо) – 1,1%.
AUS-10 - დანის პირი, არ უშინდება დაბრკოლებებს, დიდხანს ინარჩუნებს სიბასრეს, თუმცა აღნიშნული ფოლადი, მიდრეკილია კოროზიისკენ. ქიმიური შემადგენლობით და სტრუქტურით, ამერიკულ ფოლადს 440C-ს წააგავს.
ZDP - უმაღლესი ხარისხის ფოლადს, იაპონური მეტალურგიული კომპანია Hitachi Metals, 1996 წლიდან აწარმოებს. ის მიეკუთვნება, ყველაზე სტრუქტურულად დაბალანსებულ, მაღალ ნახშირბადოვან ფოლადებს. შექმნილია სპეციალურად, დანების ინდუსტრიისთვის. გამოირჩევა, კორიზიის მიმართ მდგრადობით.
Rockstead HIGO II X-CF-ZDP (SG) ($1,500.00)
ZDP -ს შემადგენლობა: ნახშირბადი (C) - 2.90-3.00%, ქრომი (Cr) - 19.00-20.50%, მოლიბდენი (Мо) – 0.90-1.0%, ვანადიუმი (V) - 0.25-0.35%, სილიციუმი (Si) - 0.35%, მანგანუმი (Mn) - 0.50%, ვოლფრამი (W) - 0.60%.
ATS სერია. ATS-34 , მაღალნახშირბადიანი ფოლადია. კორიზიის მიმართ მდგრადობით გამოირჩევა. მისი ანალოგია ამერიკული ფოლადი 154CM.
Broadwell Studios Custom Folding Art Knife ($675.00)
ამერიკული ფოლადი
440-ის სამი ძირითად ტიპი არსებობს:
- 440 A
- 440 B
- 440 C
მარკირება, ფოლადში ნახშირბადის შემცველობის ხარისხს აღნიშნავს:
- 440А - ნახშირბადის შემცველობა 0,75%
- 440В - ნახშირბადის შემცველობა 0,9%
- 440C - ნახშირბადის შემცველობა 1,2%
აღნიშნული ფოლადები, კოროზიის მიმართ მდგრადია, უძლებს დატვირთვებს. 440В-ს ანალოგია, იაპონური AUS-8-ის. რაც შეეხება 440C-ის, ის უჟანგავი ფოლადია. გამოირჩევა დაბალანსებული თვისებებით. მისი ანალოგი კი იაპონური, AUS-10.
Boker Plus Titan Drop 2 ($78.71)
ზოგადად, 440-ის ჯგუფის ფოლადები, დიდი პოპულალურობით სარგებლობდნენ. ეს უფრო იმით იყო განპირობებული, რომ მათი ხარისხი საკმაოდ დამაკმაყოფილებელი გახლდათ, ფასიც ხელმისაწვდომი.
ფოლადი 420 - უმარტივესი და ხელმისაწვდომი ფოლადია. ის ნახშირბადის 0,5%-ს შეიცავს. უკიდურესად მდგრადია კოროზიის მიმართ, თუმცა რბილი მასალაა. შესაბამისად, 420 ფოლადისგან დამზადებული დანის პირები, სიბასრეს დიდხანს ვერ ინარჩუნებენ, მაგრამ მისი ალესვა საკმაოდ ადვილი საქმეა. 420-ის ფოლადისგან, დაივერებისთვის განკუთვნილ დანებს ამზადებენ. მისი ანალოგებია: იაპონური AUS-4 და 420J2.
D2 - საიარაღო ფოლადია (tool steel), ხშირად მოიხსენიებენ, როგორც ნახევრად უჟანგავ ფოლადათ. მიუხედავად იმისა, რომ ნახშირბადის შემცველობა მაღალია, კოროზიის მიმართ მდგრადობით არ გამოირჩევა. თუმცა მისი ქიმიური შემადგენლობის დახმარებით, აღნიშნული ფოლადები მედეგია. D2-ის ფოლადისგან დამზადებულ დანებს, თუ მოვუვლით სათანადოთ, დიდხანს გაგიძლებთ. მისი მიახლოებითი ანალოგია, რუსული ფოლადი Х12МФ.
Kershaw 1660CB Ken Onion Leek Assisted Flipper ($75.56)
D2-ის შემადგენლობა: ნახშირბადი (С) 1.50%, მანგანუმი (Мn) 0.60%, სილიციუმი (Si) 0.60%, ქრომი (Сr) 12.00%, მოლიბდენი (Мо) 1.00%, ვანადიუმი (V) 1.10%, ნიკელი (Ni) 0.30%.
ასევე ამერიკაში მზადდება, სხვადასხვა ტიპის ფოლადები, როგორიცაა CPM სერიის – CPM90V, CPM 30V (CPM 30V გაუმჯობესებული ვარიანტი, S35VN), CPM3V. აღნიშნული ფოლადი, ფხვნილთა მეტალურგიას მიეკუთვნება. უფრო კონკრეტულად, მარტენსიტული ქრომული ფხვნილოვანი ფოლადია. ლითონთა დამუშავების მრავალრიცხოვან ხერხებს შორის ფხვნილთა მეტალურგიას, განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს. ხოლო უნიკალური პროცესი, ხელს უწყობს, კარბიდების თანაბრად განაწილებას, ფოლადის ყველა ქიმიურ ელემენტში.
Craig Camerer Mid-Tech Continuum 1.2 Balisong Butterfly ($495.00)
CPM 154CM - გამოიყენება მხოლოდ პრემიუმ კლასის ცივ-იარაღებში. თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ის ფოლადების Rolls-Royce. კოროზიის მიმართ, ძალიან მდგრადია. უძლებს ყველანაირ რთულ პირობებს.